چرا هارد خراب میشود

دل نوشته

به این مشکل Head crash میگویند که به واسطه برخورد نوک هد با سطح بسیار حساس صفحه چرخان حاوی شیارهای مغناطیسی دربرگیرنده اطلاعات ایجاد میگردد. این برخورد هم هد خواندنی را آسیب می زند و هم سطح صفحه را ولی خوشبختانه درایو های امروزی بسیار مقاوم تر هستند و به خوبی در برابر تکان و ضربه محافظت شده اند. به دلیل اینکه جریان هوای ایجاد شده بر روی سطح صفحات فاصله هدها را تعیین میکند در هنگام پایین آمدن سرعت چرخش و توقف صفحات این جریان کمتر شده و فاصله ها نیز کاهش می یابد به همین دلیل در هاردهای مدرن امروزی در زمان کاهش سرعت و توقف هارد هدها به قسمتی که امن می باشد حرکت میکنند و از روی صفحات دور میشوندو هارد دریاو خاموش به سختی دچار مشکل می شود بنابراین از جابجایی سیستم خود در هنگام روشن بودن به شدت اجتناب کنید.به همین دلیل هم میزان حفاظت هارد سیستم های لپ تاپ بسیار بیشتر از هاردهای 3.5 اینچی کامپیوترهای رومیزی می باشد اما با کمی دقت می توانید متوجه شوید که میزان خرابی در هارد دستگاههای قابل حمل تا چه میزان زیاد می باشد.
موتور الکتریکی که وظیفه چرخانیدن صفحات را به عهده دارد دلیل دیگراز کار افتادن هاردها می باشد.این دلیل بیشتر بعد از یک دوره طولانی استفاده ممتد از هارد رخ میدهد. اصولا به وجود آمدن نقص در موتور محرک و یا خرابی اهرمهای نگهدارنده (یاتاقان) باعث کاهش کارایی و همچنین رخ دادن ایرادهایی در عمل خواندن و یا نوشتن که به دلیل کاهش سرعت صفحه ها و یا نبودن در سرعت ایده الی که برای عمل خواندن یا نوشتن لازم است می گردد
همچنین هارد درایوها دارای فیلترهای ورودی هوا هستند زیرا برای شناور بودن هدها بر روی صفحات نیازمند فشار هوای معینی می باشندو ایجاد کوچکترین نقصی در این فیلترها سبب بروز Head crash و از دست دادن اطلاعات عمده ای در هارد درایو و همچنین خرابی خود دیسک می شود.

منبع:
415 بدسكتور چيست؟
بدسكتور به قسمتي از صفحات درون هارد گفته مي شود كه نتوان بر روي آن اطلاعات را نوشت كه ميتواند به سبب چندين عامل ايجاد گردد ولي تمامي اين مسائل باعث مي شود كه سيستم عامل شما از نوشتن اطلاعات بر روي هارد ديسك ناتوان باشد سيستم عامل هاي جديد به گونه اي طراحي شده اند كه اگر هارد ديسك شما توسط آنها فرمت شود بدسكتورهاي آن توسط سيستم عامل كنارگذاشته مي شوند و از آنها استفاده نمي شود حتي هاردهاي جديد داراي فضاي كمكي و جانشيني هستند كه در صورت ايجاد بدسكتور جايگزين مناطق از دست رفته مي شوند كه باعث كاهش ميزان خطاي به وجود آمده قبل از استفاده از هارد ديسك در هنگام توليد ميگردد.
زماني كه سكتورهاي قابل استفاده خسارت مي بينند بدسكتورها به وجود مي آيند و تمامي اطلاعات موجود بر روي اين سكتورها در معرض خطر قرار مي گيرند متاسفانه سيستم عامل نمي تواند تدبيري براي خنثي كردن خرابي اطلاعات در دستور كار خود قرار دهد و براي جبران اين بي ثباتي در سيستم عامل نياز به مديريت انساني مي باشد يكي ديگر از دلايل ايجاد بدسكتور بر روي هارد ديسك ها خطاهاي نرم افزاري و يا خطاهاي بسيار ناچيزي است كه در زمان خواند و نوشتن و نشاندن اطلاعات بر روي صفحات توسط هد ها ايجاد ميگردد به اين نوع بدسكتور Soft Bad Sector مي گويند كه با دوباره نويسي سكتورها رفع مي شود.
يكي از خواص بدسكتورها گرايش و تمايل آنها به زياد شدن مي باشد. به دليل سطح بسيار حساس صفحات در هارد ديسك با ايجاد Hard Bad Sector به مانند شيار و ترك روي شيشه كه دائما در حال پيشروي است بدسكتورها نيز ساير مناطق صفحه را فر ميگيرند و يكي از دلايل ديگر اين مسئله ايجاد اختلال در كاركرد هد ها مي باشد كه به افزايش اين بدسكتورها كمك مي نمايد موثرترين راه براي جبران و جلوگيري از خسارت بيشتر فرمت درايو پس از پشتيبان گرفتن از اطلاعات مي باشد زيرا پس از فرمت هارد درايو از سكتورهاي جيگزين و جانشين استفاده ميكند اگر بدسكتورها فضاي زيادي از هارد را فراگرفته باشند تنها راه باقيمانده اين است كه بقيه سكتورهاي خراب را از سيستم نوشتن و خواندن اطلاعات حذف كرد.

نشانه هاي شايع خراب شدن يك هارد ديسك
اگر به خرابي سكتورهاي هارد خود واقف شديد بايد هرچه سريعتر در رفع آنها اقدام نماييد و در ابتدا ايرادهاي نرم افزاري به وجود آمده را برطرف نماييد و سپس به خود بدسكتورها بپردازيد كه اگر بد سكتورهاي سخت افزاري را به حال خود رها كنيد تقريبا بعد از مدتي بايد از خير هارد ديسك خود بگذريد
بعضي از نشانه هاي رايج و بارز دال بر وجود بدسكتور شامل موارد زير مي باشند

1.از كار افتادن و توقفهاي مكرر ولي نامنظم مخصوصا زماني كه سيستم در حال بوت شدن مي باشد و ويندوز بارگذاري ميگردد.
2.پيغامهاي خطايي كه به صورت مكرر در هنگام انجام برخي از اعمال پايه اي ويندوز مانند كپي كردن يا جابجا كردن فايلها نمايش داده مي شوند.
3.اسامي فايل و فولدرها كه تغيير كرده اند يا به صورت كدهاي نامفهوم در آمده اند
4.ناپديد شدن فايلها و فولدرها و حتي گاهي پريدن و ناپديد شدن درايو موجود بر روي هارد
5.مكث و توقف بسيار طولاني براي باز كردن و دسترسي به يك فولدريا فايل
6.بي صدا و ساكت بودن هارد پس از اينكه دستور باز شدن فولدر يا فايلي را صادر كرديد
7.خروجي هاي آسفته و در هم ريخته پس از باز كردن يك فايل يا چاپ كردن آن
8.صداهايي كه به صورت معمول جزء صداهاي هارد محسوب نميشوند مانند صداي ساييدگي و يا صداي كليك
صدا ميتواند بارزترين و آشكارترين دليل و نشانه براي بررسي و رسيدگي به هارد ديسك شما باشد اگر شما سابق بر اين نيم نگاهي به هارد خود نداشتيد و توجه زيادي بدان نميكرديد با شنيدن صدايي كه بلند تر از حد معمول بوده و يا صداي كليك يا ساييدگي باشد به سرعت از اطلاعات خود پشتيباني تهيه نماييد .
از دست دادن يكي از درايوهاي هارد
اين مشكل احتمالا به دليل از دست رفتن اصطلاحا فت حاصل شده و بايستي فت هارد رو ريكاوري كرد
اجزاء هارد ديسك
- Disk & Disks : كه يك هارد ممكن است يك يا چند Disk (صفحات دوار فلزي) را داشته باشد . 2-Spindle : به معناي محور و ميله اي براي اتصال صفحات هارد ديسك .
3- Drive : موتور حركت دهنده ديسك
4- Head: نوك خواندن و نوشتن .
5- Arm Head : بازوي هد.
6- Stepper Motor : كه با تغيير دادن ميدان مغناطيسي بازوي هد را حركت مي دهد .
7- Hard disk controller : كه همان برد الكترونيكي يا مدار فرمان هارد مي باشد .
8- Chash & Buffer : براي هماهنگ كردن سرعت هارد با قسمت هاي ديگر.
9- Data cable socket : محل اتصال كابل پهن در هاردديسك .
10- Power cable socket : كه يك كابل 4 سيمه براي تأمين برق اجزاي هارد .
11- per set Jam: مجموعه اي از جامپرها براي تنظيم هارد ديسك، كه عبارتند از :
MA : كه هارد را اولين حافظه فرعي قرار مي دهد .
SL : كه هارد را دومين حافظه فرعي قرار مي دهد .
CS : كه هارد اصلي يا فرعي را تعيين مي كند .
NU : بلا استفاد

طريقه حذف حرفه اي اطلاعات
زماني كه هارد ديسكي خراب و از رده خارج مي شود، معمولاً مقدار بسيار زيادي اطلاعات مهم در آنها وجود دارد. همچنين در هارد ديسكهايي كه در حال كار هستند لازم است كه بعضي اوقات اطلاعاتي از روي آنها براي هميشه برداشته شوند و از بين بروند. بنابراين لازم است كه بدانيد چگونه مي توان اطلاعات حساس و مهم را، چه از روي هاردهاي در حال كار و چه خراب و از كار افتاده، پاك كرده و از ميان برد.
اطلاعاتي وجود دارند كه يا براي بار اول نوشته شده و در كامپيوتر وارد شده اند و يا دسترسي مجدد به آنها امري بسيار مشكل و دشوار است. Office، فايلهاي موقت را ايجاد مي كند، Backup ها شامل كپي ها هستند و Paging File، فايلهاي ناتمام و حتي فايلهاي رمز دار و كد بندي شده را به صورت واضح و آشكار بر روي هارد ذخيره و ضبط مي كند. اطلاعات مالياتي، كلمه هاي عبور، اطلاعات مربوط به شركتها و اطلاعات شخصي هنگام فروش هارد، تعمير كامپيوتر يا حملات جاسوسي (هكرها) در دسترس افراد بيگانه قرار مي گيرند. اگر شما هارد خود را به منظور تعمير به دست افراد متخصص مي سپاريد، از حفظ اطلاعات خود اطمينان حاصل كنيد.
البته از جمله وظايف شخص يا شركت خدماتي اين است كه به تمام قوانين حفاظت اطلاعات عمل كند، بخصوص اطلاعاتي كه بر روي ابزار ذخيره اطلاعات قرار دارد، به قصد يا منظور ديگري استفاده نكند.
براي از بين بردن و نابود سازي اطلاعات 4 روش و شيوه وجود دارد:
1- پاك كردن (delete
2- فرمت كردن (format
3- جايگزين كردن (overright
4- نابودي كامل ابزار ذخيره اطلاعات
درجه اطمينان هر يك از اين 4 شيوه به طور قابل توجهي متغير است. اگر قصد انتقال اطلاعات خود را بر روي ديسكت داريد، بهتر است كه از ديسكت هاي نو و كار نكرده استفاده كنيد. چنانچه اين امر ميسر نباشد، قبل از ذخيره اطلاعات، ديسكت را به طور كامل فرمت كنيد (Full Format) و از فرمت سريع (Quick Format) استفاده نكنيد.
پاك كردن و فرمت كردن (Delete & Format)
دستورات پاك كردن (Delete) و Quick Format و همچنين انتقال به قسمت بازيابي اطلاعات (Recycle Bin) اطلاعات را كاملاً از روي هارد پاك نمي كنند، بلكه فقط محل رجــــــوع به آن فايل را در فهرست (Directory) آن ابــــزار ذخـــــيره اطــــلاعات، يعــــــني FAT (File Allocation Table) پاك مي كند. پس از آن اين فايل قابل دسترس بوده و مي تواند دوباره فراخواني شده و مورد استفاده قرار بگيرد.
در واقع در سيستم عامل Dos با دستور: Format a: /u، فرمان unformat غير فعال مي شود، ولي با اين حال ابزار بازيابي مجدد تحت تـــاثير اين دســـتور قرار نـــمي گيرد. هنگـــام فرمت كردن، مجموعه اي از FAT پاك مي شود كه اطلاعات آن بعداً هم قابل دسترس است. حتي با خود Low-Level-Format ولي با صرف هزينه قسمت بزرگي از اطلاعات قابل دسترسي است.
فايلهاي پاك شده زماني از بين مي روند كه فايلهاي جديدي با همان نام بر روي آنها مجدداً ضبط شوند و جايگزين گردند. با اين حال اين مطلب به مدت زمان طولاني نياز دارد، چرا كه اگر اطلاعات جديد بر روي يك Cluster به طور كامل بتواند قرار گيرد، اطلاعات فايل پاك شده در مابقي محدوده Cluster ها قابل دسترسي است.
براي اينكه بتوان فايلهاي موقت را فوراً پاك كرد، توصيه مي شود كه يك ديسك RAM-Disk)RAM) را در دستگاه قرار دهيد و دايركتوري هاي برنامه هاي كاربردي را بر روي درايو مجازي قرار دهيد. نرم افزار RAM-Disk را شما مي توانيد از سايت cenatek ،superspeed يا simtel دريافت كنيد.
همچنين بقاياي اطلاعات، بدون پاك كردن بر روي هارد قرار دارد. برنامه هاي كاربردي براي كار كردن، فايلهاي موقت را ايجاد مي كنند كه اين فايلها پس از ذخيره سازي در واقع به عنوان فايل پاك مي شوند، با اين حال اين اطلاعات باز هم وجود دارند. شركت Microsoft در مرجع فني ويندوز XP هشدار مي دهد كه براي فايلهاي كد بندي شده و رمز دار، اطلاعات شفاف در Paging File وجود دارد. در اين حالت اگر فردي كه قصد دستيابي به اطلاعات شما را دارد، سيستم را با يك سيستم عامل ديگر استارت و راه اندازي كند و Paging File را باز كند، مي تواند اطلاعات را بازبيني كرده و بخواند.
ايــــــن Paging File را مــي تــــوان در نســــخه حرفـــه اي ويندوز XP Professional)XP) در هنگام عمل Shut Down با كمك خط مشي هاي گروهي پاك نمود. براي اين كار قسمت Start/Run را فعال نماييد و دستور زير را در آن وارد كنيد:
gpedit,msc
سپس از مسير: Computer configuration/windows settings/local guidelines/security settings بر روي كليد Shut Down دو بار كليك كنيد: Paging File حافظه RAM مجازي را پاك كنيد. سپس روي Active و بعد روي ok كليك كنيد.

عمل جايگزين (Overright)
الاترين نوع حفاظت نرم افزاري را عمل Overright انجام مي دهد. حتي به همراه برنامه هايي چون Eraser و Wiper، تعداد ابزار پاك كردن به سختي به 20 نوع مي رسد. همچنين برنامه PGP كه برنامه اي براي رمزگذاري فايلها مي باشد داراي مدول(module) پاك كردن، براي پاك كردن فضاي خالي حافظه RAM مي باشد.
توجه: شما اين برنامه ها را به مسئوليت خود به كار برده و استفاده مي كنيد. پس از عمل پاك كردن، موفقيت اين برنامه را با ابزار undelete كنترل كنيد. به اين ترتيب فايلي را كه پاك كرده ايد Undelete كنيد و ببينيد كه آيا دوباره بازيافت مي شود يا نه. همچنين توجه و دقت كنيد كه اطلاعات پاك شده ديگر غير قابل برگشت و از دست رفته خواهند بود، بنابراين قبل از پاك كردن اطمينان حاصل كنيد كه آيا اين همان فايلي است كه شما مي خواهيد پاك كنيد. ابزار پاك كردن در 2 حالت استفاده مي شوند:

نو كردن كل هارد:
اگر هاردي مي بايست از رده خارج شود، يا فروخته شود، بايد كل هارد پاك شود. متخصصان، اين مرحله را كه هارد به وضعيت خام خود هنگام توليد در كارخانه بر مي گردد Sanitizing مي گويند.

پاك كردن فايلها در هنگام كار با هارد
كسي كه هميشه اين احتمال را مي دهد كه ممكن است شخصي مخفيانه به فايلهايش دستيابي پيدا كند، مي بايست فايلهاي خود را به صورت كنترل شده نگهداري و محافظت نمايد و كپي هايي را كه نمي خواهد، بلافاصله از بين ببرد. از اين دست مي توان به فايلهاي موقت، باز مانده هاي فايل در paging file و بايتهايي از cluster ها كه به طور كامل پر نشده اند اشاره كرد كه بايد پاك شوند. ابزارهايي كه فضاي آزاد هارد را پاك مي كنند، انجام دادن اين عمل را تضمين مي كنند.
با عمل ذخيره سازي مجدد (overright) ساده، اطلاعات شما هنوز از لحاظ امنيتي پاك نشده است. علت اين امر در فيزيك عمل ذخيره سازي است. هارد ديسك ها، صفحات ضبط مغناطيسي هستند كه از تعداد زيادي صفحات مغناطيسي به همراه يك هد ضبط و خواندن تشكيل شده اند كه در يك محفظه و قاب خالي از هوا و خلاء قرار دارند. هد ضبط و خواندن، اطلاعات را با يك محيط مغناطيسي قابل پلاريزه بر روي اين صفحات مي نگارد. اطلاعات در مسيرهايي از قبل مشخص شده و ثابت ثبت مي شوند. هنگام خواندن، اين مسيرها بر روي هارد برقي القاء مي كنند كه دوباره به 1 و 0 تبديل مي شود كه از همين صفر و يك ها اطلاعات، فراخواني و تبديل مي شوند. با هر بار عمل ضبط و نوشتن، از اين مسير به طور دقيق استفاده نمي شود. در حاشيه، محل هاي باريكي قرار دارند كه حاوي اطلاعات پاك شده احتمالي هستند. به همين خاطر متخصصان توصيه مي كنند كه براي ذخيره سازي مجدد از سمبل هاي يك جور و يكسان (فقط صفر يا فقط يك) استفاده نشود، بلكه از نمونه (sample) استفاده كرد. در يك عبور دوباره يك نمونه مكمل متصل مي شود كه شامل صفري است كه قبلاً صفري ديگر در آنجا قرار داشته است و بر عكس تا اينكه حتي الامكان هر بيتي يك بار تغيير پيدا كند.
پيتر گوتمان در مقاله اي به نام، Secure Deletion of Data From Magnetic and Sold-State Memory روشي را بيان مي كند كه در آن اطلاعات در 27 شكل مختلف، ذخيره سازي مجدد (overright) مي شوند. اين روش بين متخصصان به عنوان مطمئن ترين روش پاك كردن فايل شناخته شده است.
وزارت دفـــاع آمـــريــــكا (DOD) و اداره امنـــــيت در فن آوري اطلاعات (BSI)، از 2 روشي كه خود ايجاد كرده اند استفاده مي كنند:
روش اول اينكه بر روي فايل، 3 بار ضبط مجدد كرده و روش دوم اينكه بر روي فايل، 7 بار ضبط مجدد مي كنند. BSI روش 7 بار ضبط مجدد را نيز توصيه مي كند.
دو روش اخير از لحاظ ضريب اطمينان از اعتبار ويژه اي برخوردارند؛ حداقل براي بازسازي مجدد اطلاعات توسط ابزارهاي نرم افزاري. حفظ امنيت اطلاعات در برابر وسايل اندازه گيري كه قادر به بازخواني اطلاعات هستند، فقط با روش گوتمان امكان پذير است. براي اغلب حالتها روشهاي DOD و BSI كافي است، چرا كه ضبط مجدد احتياج به زمان دارد. همچينن عمل خواندن هارد ديسك ها با كمك دستگاههاي اندازه گيري، اين مطلب به خصوص در مورد اطلاعات مهم يا موارد حقوقي بسيار ارزشمند است.
در اتاقهاي خالي از هوا (خلاء)، هارد ديسك ها بـــــه اين منـــــــظور بــــاز مي شوند و با ميكروسكوپ نيروي مغناطيسي Magnetic Force Microscope) MFM) و Scanning Tunneling Microscope) STM) مورد آزمايش و بازبيني قرار مي گيرند. MFM اثرات متغير مغناطيسي بين يك نوك (سر يا هد) مغناطيسي و سطح رويي را ثبت مي كند و مقدار عمل پلاريزه را در محدوده هاي كناري مسيرها مشخص مي كند.

عمل مغناطيسي كردن
چنانچه هارد ديسك خراب باشد و امكان تعمير آن وجود نداشته باشد، توصيه مي شود كه آن را به طور كامل و فيزيكي از بين برد. زيرا برنامه هاي نرم افزاري ديگر قادر به دسترسي به هارد و محتــــويـــات آن نيـــــستند. شركـــت Ibas بــــــراي اين مــنظور دستگاه Degausser) DG-01)را ارائه مي كند. اين دستگاه داراي مغنـــاطيسي اســــــــــت كه قــــدرت مغــــناطيسي مــــعادل 8/0 تسلا (Tesla) دارد كه اين قدرت حتي از هارد ديسك هاي مدرني كه در مقابل مغناطيس حفاظت شده اند مي تواند عبور كند. هاردهايي كه با اين Degausser پاك شده اند ديگر غير قابل استفاده خواند بود، زيرا اطلاعات هدايتي هد خوانده نيز به واسطه ميدان قوي (مغناطيسي) پاك مي شوند. اين روش فقط براي پالايش و پاكسازي نهايي هارد مناسب مي باشد.
اين دستگاه در حال حاضر در ايران موجود ميباشد